Yazılımdan Para Kazanmanın Yolları
Eğer siz de yazılım sektöründen para kazanmayı hedefleyenlerdenseniz seçeneklerinizin neler olduğunu bilmek iyi bir başlangıç yapmanıza yardımcı olabilir. Gelin yazılımdan para kazanmak için yapılabilecekleri ana hatlarıyla değerlendirelim.
1. Profesyonel Yazılım Uzmanlığı
İlk olarak belirli bir firmada maaş karşılığı yazılım uzmanlığı yapabilirsiniz. Bir yazılım firmasında ya da herhangi bir firmanın yazılım departmanında çalışmak genelde ilk akla gelen seçenektir. Firmanın büyüklüğüne göre büyük bir takımda yazılımın belirli bir bölümüne yönelik sabit bir rol alabilirsiniz ya da küçük bir takımda, belki de tek başınıza, tüm yazılım üzerinde çalışıyor olabilirsiniz. Eğer çalıştığınız bir yazılım firmasıysa, paket program üretebilir ya da belirli bir talep için özel yazılım geliştiriyor olursunuz. Belki de bu ikisi için yeni özellikler ekler ya da bakım ve desteklerinde görev alabilirsiniz. Eğer bu bir firmanın (tekstil, otomotiv, finans, vb.) yazılım departmanıysa, o zaman firmanın ihtiyaçları için daha önce geliştirilmiş yazılımların bakım ve desteklerini yapar, yeni ihtiyaçlar için çözümler geliştirirsiniz.
1.1. Gerekli Özellikler
İnsan kaynakları ilanlarını ara sıra gözden geçiriyorsanız göreceksiniz ki, yazılım dünyasında ne varsa hepsini birden sizden beklerler :) Ancak biraz daha aklı başında bir firmaysa, sizden orta ve üst düzey programlama dili olarak Python, Java ya da C# (belki Vb.Net), ek olarak belki C++, bir ilişkisel veritabanı üzerinde uzmanlık, Oracle, SQL Server vb., OOP (Nesne yönelimli programlama) tecrübesini olması gereken minimumlar olarak isteyecektir. Bunun dışında belirli bir sektörde deneyimi ve başka birçok araç, teknoloji ve metodoloji istenebilir. Bunları bildiğiniz ispatlamanız için tabii ki diploma (Mühendislik, matematik, belki fizik vb.) ve sertifikalar da isteyeceklerdir. Tabii en azından yazılı dokümantasyonu takip edebilecek kadar İngilizce de olmazsa olmazlardan..
1.2. Avantajlar
Düzenli bir geliriniz, sosyal imkanlarınız, izin vb. olanaklarınız olur. Orta ya da büyük ölçekli bir firmada çalışıyorsanız, belirli aralıklarla ücretsiz eğitimler alırsınız. Ayrıca sizden daha deneyimli insanlarla çalışarak yeni şeyler öğrenir, tecrübe edinirsiniz.
1.3. Dezavantajlar
Neticede belirli bir maaşa ve sonrasında belirli bir oranda artışa talim edersiniz. Size verilen işi sevseniz de sevmeseniz de yaparsınız. Hayatınızın akışını şirketinizin politikaları belirler.
1.4. Değerlendirme
Profesyonel yazılım uzmanlığı tüm diğer profesyonel meslekler gibidir. Sözleşmeli ya da kadrolu olarak çalışmanın avantaj ve dezavantajları aşağı yukarı her sektörde aynıdır. Profesyonel olarak çalışmaya başlarken, tabii ki belirli bir yerden başlarsınız. Bu genellikle yeni mezunlar için çok da keyifli ve kazançlı bir yer değildir. Ancak yetenek ve çalışkanlığınıza/azminize bağlı olarak kariyer patikasında hızla ilerlemeniz mümkündür. Çok genel olarak izlenecek yollar; yardımcı eleman, uzman eleman, tasarımcı ve uygulamacı, analist, proje yöneticisi, koordinatör/direktör şeklinde olacaktır. Buradan yazılımcı için bir örnek; yardımcı yazılımcı, yazılımcı, uzman yazılımcı, mimar/yazılımcı, yazılım mimarı, yazılım proje yöneticisi, yazılım koordinatörü şeklinde verilebilir.
2. Serbest Yazılım Uzmanlığı
Bu modelde belirli bir yere bağlı, maaşlı olarak çalışmazsınız. Tanıdığınız bildiğiniz yazılım evleri, firmalar, serbest çalışan yazılımcılara iş imkanı sağlayan portaller ile belirli bir iş karşılığı anlaşmalar yaparak çalışırsınız. Örneğin bir projenin sizin uzmanı olduğunuz bir bölümü, belki bir mobil cihaz için istemci uygulamasını geliştirme size iş olarak verilir. Siz de kaynak kodu ve gerekli dokümanlarıyla birlikte projeyi hazırlayarak müşterinize verirsiniz. Bazı durumlarda yaptığınız işin bakımı da size verilebilir.
2.1. Gerekli Özellikler
Yazılım sürecinin tüm adımlarından sorumlu olmanız gerekebilir. Ya da sadece belirli fonksiyonlar, tasarım kısmı da size verilebilir. Neticede en az bir alanda gerçekten iyi donanıma ve tecrübeye sahip olmanız gerekmektedir. Ayrıca iş yönetimi, size işi veren müşterinin bulunması, yönetimi, alacaklarınızın tahsili gibi konularda da kendinizi geliştirmeniz gerekir.
2.2. Avantajlar
Çalışma saatlerinizi, çalışma günlerinizi ve tatillerinizi kendiniz planlayabilirsiniz. Sevmediğiniz işleri yapmazsınız. (Zaten sevdiğiniz bir alanda bu hizmeti veriyorsunuzdur.) Çalışmak için illa bir ofise bağlı olmak zorunda değilsinizdir. İstediğiniz yerde çalışabilirsiniz. Bazı durumlarda maaşlı çalışmaktan çok fazla gelir elde etmeniz mümkündür.
2.3. Dezavantajlar
Düzenli bir geliriniz olmaz. İş bulma konusunda şanslı olmayabilirsiniz. Özellikle kriz durumlarında risk çok artar. Hizmet verebileceğiniz firma sayısını artırabilmek için sürekli bir faaliyet içinde olmanız gerekir.
2.4. Değerlendirme
Günümüzde yazılım danışmanlığını da içine alabileceğimiz bu grup, emeğini yıllık sözleşmeyle değil, belirli bir iş üzerinden kiralayan uzmanlar olarak tanımlanabilir. Ancak belirli bir tecrübeden sonra bu şekilde para kazanmanız mümkün olacaktır. Çok büyük paralar kazanamazsınız, ancak belirli bir standartta yaşayacak kadar parayı daha keyifli kazanma şansınız olur.
3. Amatör Ruhlu Girişimcilik
Bu yaklaşımda küçük ya da orta ölçekli yazılımlar yaparak belirli ortamlar üzerinden satış yapmaya çalışabilirsiniz. Bir oyun, bir iş problemini çözen mobil uygulama ya da herkesin kullanacağını umduğunuz bir web uygulaması geliştirebilirsiniz. Daha sonra bunun üyeliğinden, lisansından ya da ürün içi bazı işlemlerden gelir elde etmeyi hedefleyebilirsiniz.
3.1. Gerekli Özellikler
Bu modelde gerçekten başarılı olmak için hem şanslı olmalı hem de ürün geliştirme konusunda kendinizi geliştirmelisiniz. Elbette uçtan uca yazılım geliştirme bilgisi de kaçınılmazdır. Bir oyun yapacaksanız grafikler, hikaye, senaryo, ses efektleri de dahil olmak üzere her konuya el atmanız gerekir.
3.2. Avantajlar
Şansınız yolunda giderse önceki iki seçenekten çok daha fazla para kazanabilirsiniz.
3.3. Dezavantajlar
Eğer başlangıçta yatırdıysanız; para kaybınız olabilir. Minimumda çöpe atılan emek ve hayal kırıklıkları yaşanabilir. En kötüsü ise özgüven kaybı olur.
3.4. Değerlendirme
Bence bu modeli herkes bir kere olsun denemelidir. İçinizde kalmasındansa ufak çapta, öz güveninizi zedelemeyecek bir boyutta deneyin. Hatta bu seçeneği önceki iki seçenek içerisinde giderlerinizi garanti altına alarak da test edebilirsiniz. Yani maaşlı olarak bir firmada çalışırken boş vakitlerinizde bir yazılım ürünü geliştirip satmayı deneyebilirsiniz.
4. Startup — Profesyonel Girişimcilik
Neden sen de bir “Gittigidiyor”, “Udemy”,” Dream Games” olmayasın ki? Günümüzde özellikle de üniversite öğrencilerine sürekli verilen bu gaza gelmemek gerçekten çok zor. İnsanların günlük yaşamdaki problemlerini çözecek, güçlü bir değer önerisi olan, farklı bir dijital ürün fikri bul ve zengin ol.
Sen halen dolar milyoneri ol(a)madın mı?
Bu modelde artık işin boyutu değişir. Bir ekip istihdam etmek, resmi bir tüzel kişilik oluşturmak söz konusudur. İşin pazarlama, geliştirme, destek gibi boyutları ayrı ayrı ele alınır. Artık bir işletmeden bahsedildiğinden insan kaynakları, muhasebe, finansman, pazarlama yönetimi en az yazılım geliştirme kadar önemlidir. Ayrıca yatırımcı bulma, teşvik alma, ekip motivasyonu sürekli gündeminizde olacaktır.
4.1. Gerekli Özellikler
Bana göre bir startup kurmak için gerekli en önemli donanım ve tecrübe girişimcilik yeteneğidir. Deneyim ve gözlemlerime dayanarak şunu söyleyebilirim ki; bilişim teknolojileri konusunda çok genel anlamda bilgisi olan ama girişimcilikte deneyimli olan birinin, girişimcilikte deneyimsiz mükemmel bir yazılımcıya göre şansı çok daha fazladır. Ama hem iyi bir yazılımcı hem de girişimcilik konusunda sağlam bir birikim sahibiyseniz, o zaman hiç durmayın derim!
4.2. Avantajlar
Girişimciliğin hangi sektörde olursa olsun avantaj ve dezavantajları aynıdır. Çok iyi para kazanabilirsiniz. Kendinize ait bir şirketiniz vardır. Patronluğun keyfini sürersiniz.
4.3. Dezavantajlar
Bir kere ortaya bir para koymuş ve risk almışsınızdır. Koyduğunuz parayı ve zamanı kaybetme riski her zaman cebinizdedir. Genel olarak sanıldığının aksine çalışma saatleriniz azalmaz, aksine artık çalışma saati kavramınız kalmamıştır; 24 saat çalışıyorsunuzdur. Vergi, SSK primi, işe alım, işten çıkarma gibi bir sürü sorumluluk getirir.
4.4. Değerlendirme
Pazarı bir işletmeci gözüyle takip edebiliyor, değişen trendi takip ederek müşteri ihtiyaçlarını kestirebiliyorsanız zaten herhangi bir sektörde genel olarak talebi yakalamışsınız demektir. Bir yazılım evinde en kolay iş projeyi üretmektir. Asıl iş müşteriyi bulup, işi tanımlayıp, uygun fiyata anlaşmak ve proje geliştirildikten sonra da kurulumu başarıyla gerçekleştirip desteğini verebilmektir. Tabii işin bir de sermaye boyutu vardır. Genellikle yapılan en büyük hata, yazılım projelerinin maliyetlerinin düşük kabul edilmesidir. Halbuki siz dahil 1 sekreter ve 2 yazılımcıyla açacağınız en küçük bir yazılım evinin bile minimum bir yıllık maliyetini kenara koyayım deseniz (kira, elektrik, muhasebeci, vergiler, ulaşım, pazarlama, vb.) ciddi meblağlar oluşturduğunu görürsünüz.
Genel Değerlendirme
Benim önerim, cebinizde para olsa ve işletmeden de çok çok iyi anlayan güvenilir bir tanıdığınızla bir yazılım evi açabilecek olsanız bile, en azından bir süre deneyim kazanmak için profesyonel olarak orta ve büyük ölçekli şirketlerde çalışmanız yönünde olacaktır. Bu önerim serbest çalışacak arkadaşlar için de geçerlidir. Her iki model için de mevcut yazılım kurumlarının nasıl çalıştığını öğrenmek sizin için iyi bir tecrübe olacaktır.
Eğer henüz kendi işinizi açmayla ilgili bir düşünceniz yoksa, bir yazılım evinde çalışıyorken ek iş olarak serbest yazılım uzmanlığı yapmak ya da ürün geliştirmek size hem ek kazanç getirir hem de tecrübenizi artırır. (Tabii bu konuda çalıştığınız firmanın aksi yönde bir yaklaşımı/politikası yoksa)
Serbest yazılım geliştirme ya da proje yapmak öğrenci olarak ya da başka bir işte çalışıyorken de düşünebileceğiniz bir şey olabilir. Tabii küçük ölçekli projeleri kastediyorum.
Yazılım sektöründe yukarıdaki modellerden hangisiyle para kazanıyor olursanız olun, mutlaka sürekli yeni şeyler öğrenerek kendinizi geliştirmeniz gerekir. Yeni çıkan teknolojileri takip etmeli, kendinizi sürekli yazılım mühendisliği alanında geliştirmelisiniz.
